Bezorgers Deliveroo blijken toch werknemers: de gevolgen van deze uitspraak

Als blijkt dat de opdrachtovereenkomst met de zelfstandige namelijk niet overeenkomt met de feitelijke wijze van samenwerken, kan er namelijk sprake zijn van een arbeidsovereenkomst. Dit betekent dat uw zelfstandige formeel een werknemer is met de bijbehorende verplichtingen voor u als werkgever.

De situatie bij Deliveroo

Tot juli 2018 heeft Deliveroo maaltijdbezorgers op basis van tijdelijke arbeidsovereenkomsten in dienst. Daarna wordt alleen nog gebruik gemaakt van opdrachtovereenkomsten met bezorgers en worden zij gezien als zelfstandigen. De FNV maakte hier bezwaar tegen en stelt dat de bezorgers van Deliveroo aangemerkt moeten worden als werknemers. Met alle gevolgen van dien voor Deliveroo, denk aan: ontslagbescherming, transitievergoeding, deelname aan pensioen, loondoorbetaling bij ziekte e.d.

Geen zelfstandigen, maar werknemers

De kantonrechter oordeelt dat de opdrachtovereenkomst aangemerkt moet worden als arbeidsovereenkomst, Deliveroo gaat hiertegen in beroep. In dit hoger beroep oordeelt het hof dat de bezorgers van Deliveroo geen zelfstandigen zijn, maar gezien moeten worden als werknemers. Daardoor heeft Deliveroo weer een aanzienlijk personeelsbestand gekregen.

Criteria arbeidsovereenkomst

Er is sprake van een arbeidsovereenkomst als er een verplichting is tot het ‘persoonlijk verrichten van arbeid’, tegen betaling van ‘loon’ en als er sprake is van een ‘gezagsverhouding’. In de zaak van Deliveroo heeft het hof deze elementen afzonderlijk getoetst en komt op basis daarvan tot het oordeel dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst:

• Persoonlijke arbeid
  De bezorgers van Deliveroo mogen zich volgens de opdrachtovereenkomst laten vervangen, ze hebben de nodige vrijheid om zich aan te melden voor werk én om aangeboden ritten al dan niet te accepteren. Deze vrijheid kan volgens het hof duiden op de afwezigheid van een arbeidsovereenkomst, maar is niet van dien aard dat de aanwezigheid van een arbeidsovereenkomst daarmee is uitgesloten.
• Loon
  Doordat Deliveroo de bezorgers tweewekelijks betaalt op basis van door Deliveroo gemaakte facturen wordt voldaan aan het criterium loon. De werkgever betaalt tenslotte uit zichzelf het loon, terwijl bij een opdrachtovereenkomst de opdrachtnemer factureert. De bezorgers hebben bovendien geen invloed op de hoogte van hun loon. Dit lijkt volgens het hof meer op de gang van zaken zoals bij een arbeidsovereenkomst.
• Gezagsverhouding
  De wijze waarop de werkzaamheden worden uitgeoefend, wijst volgens het hof eveneens in de richting van een arbeidsovereenkomst. De bezorgers hebben namelijk weinig vrijheid voor wat betreft de te bepalen route en daarnaast is het bezorgen van maaltijden een kernactiviteit van Deliveroo. Al met al meent het hof dat er eerder sprake is van een aanwezigheid dan een afwezigheid van een gezagsverhouding.

Vergelijkbare rechten en plichten als werknemers

In aanvulling op bovenstaande conclusies zijn er nog andere redenen, waarom het hof concludeert dat er sprake is van een arbeidsovereenkomst. Zo heeft Deliveroo een verzekering afgesloten die gederfde inkomsten van de bezorgers vergoedt, mochten zij in de uitoefening van hun werkzaamheden een ongeval krijgen. Deliveroo biedt bezorgers ook een gratis aansprakelijkheidsverzekering aan. Het zijn rechten, die normaliter op basis van een arbeidsovereenkomst worden geboden.

Ons advies: check kritisch uw samenwerking met zelfstandigen

Deze uitspraak laat zien, dat er in veel gevallen toch sprake kan zijn van een arbeidsovereenkomst in plaats van een opdrachtovereenkomst. Met alle fiscale en arbeidsrechtelijke gevolgen van dien. Wij adviseren u dan ook goed na te gaan of de arbeidsrelatie met een zelfstandige ook echt als zodanig kwalificeert. Heeft u hulp nodig bij het opstellen van een opdrachtovereenkomst? Of wilt u de inhoud van een bestaande opdrachtovereenkomst toetsen op juistheid? Neem dan gerust contact op met Nienke Lemmink, of een van de overige arbeidsrechtjuristen van Baker Tilly Employment Advisory.