Zzp’er of verkapte werknemer? Kijk kritisch naar bestaande overeenkomsten!
Door een uitspraak van de Hoge Raad op vrijdag 6 november jl. kan een overeenkomst van opdracht sneller als arbeidsovereenkomst worden aangemerkt, nu de bedoeling van partijen niet meer relevant is. Het gaat er om wat er in de praktijk gebeurt.
De zaak
Deze civiele zaak was aangespannen door een vrouw die als servicedeskmedewerker bij de gemeente Amsterdam in het kader van een participatietraject werkzaam was. Dit moest de kans op een terugkeer naar de arbeidsmarkt vergroten. Ze kreeg geen loon betaald, maar behield haar uitkering van het UWV. De vrouw vond echter dat sprake was van een arbeidsovereenkomst, omdat ze hetzelfde werk deed als haar collega’s en dat ze daarom recht had op een volwaardig salaris.
De kantonrechter en later ook het Gerechtshof wezen dat af. De Hoge Raad volgt deze conclusie, maar met de kanttekening dat de lagere rechters de verkeerde redenen aandroegen. Zij oordeelden namelijk ten onrechte dat er geen arbeidsovereenkomst was, omdat dit nooit de bedoeling was geweest. Maar dat doet er volgens de Hoge Raad niet toe. “De bedoeling van partijen speelt geen rol bij de vraag of de overeenkomst moet worden aangemerkt als een arbeidsovereenkomst” schrijft de Hoge Raad. Waar het om gaat, is of praktijk op de werkvloer en dus of de overeengekomen rechten en verplichtingen aansluiten bij de wettelijke bepaling van een arbeidsovereenkomst (persoonlijke arbeid, loon en gezagsverhouding).
De Hoge Raad lijkt hiermee aan te sluiten bij de toets die de Belastingdienst hanteert bij de bepaling of in fiscale zin sprake is van een overeenkomst van opdracht of een arbeidsovereenkomst. De Belastingdienst toetst eveneens de overeengekomen rechten en verplichtingen in een overeenkomst van opdracht, mede aan de hand van de praktijk op de werkvloer.
Deze uitspraak van de Hoge Raad kan grote gevolgen hebben voor veel zzp’ers. Bij een groot deel van hen is weliswaar ooit afgesproken dat ze hun werk als zelfstandige doen, maar wijst de praktijk uit dat ze verkapte werknemers zijn, met alle (arbeidsrechtelijke) consequenties van dien.
Contact
Het is van belang om bestaande overeenkomsten van opdracht eens kritisch tegen het licht te houden. Kunt u daarbij ondersteuning en advies gebruiken? Neem dan contact op met uw eigen contactpersoon bij Baker Tilly of met één van de consultants van Employment Advisory.