Start-ups en scale-ups: voordelige fiscale regelingen op komst

Nederlandse ondernemers weten als geen ander hoe je een commerciële draai geeft aan succesvolle ideeën. Investeren, én het juiste personeel aantrekken spelen daarbij een sleutelrol. Maar in de innovatieve sector blijft het een uitdaging: personeel een passende beloning bieden, terwijl je ook in je onderneming blijft investeren.

Onze experts bespreken de fiscale regelingen die jouw innovatieve start-up en scale-up kunnen helpen.

Personeel belonen met participaties

Hoe zorg je als start-up of scale-up voor een gezonde liquiditeitspositie terwijl je óók een aantrekkelijkere werkgever blijft dan de concurrent? Werknemersparticipaties kunnen hier een oplossing bieden: je ‘betaalt’ een deel van de beloning uit als aandelenoptie of toekomstig winstrecht. Eigenlijk twee vliegen in één klap: de cash-out vindt pas later plaats, en het personeel krijgt financieel belang bij het succes van de onderneming.

Huidige fiscale uitdagingen bij de verloning

Er zijn verschillende vormen van werknemersparticipatie mogelijk. Maar onder de huidige regels lopen werkgever en werknemer vaak tegen hetzelfde probleem aan:

Bij toekenning van aandelen

De toekenning van aandelen als beloning, dus zonder uitruil of betaling, leidt direct tot belastingheffing. Als werkgever moet je over de waarde van de aandelen loonbelasting afdragen. Als werknemer betaal je dus belasting over het voordeel dat je verkrijgt. Soms loopt de werkgever in de vennootschapsbelastingsfeer ook tegen aftrekbeperkingen aan.

Bij aandelenopties

Bij aandelenopties is er vaak al een heffingsmoment zodra de optie wordt uitgeoefend. Er wordt ‘op papier’ een box 1-voordeel gerealiseerd (tegen het progressieve tarief tot 49,5%), terwijl die uitoefening vaak (nog) niet leidt tot daadwerkelijke inkomsten.

Die bedragen kunnen flink oplopen. De mismatch tussen heffingsmoment en liquiditeit maakt dat aandelenopties voor start-ups en scale-ups niet altijd een ideale oplossing zijn.

Werknemersparticipaties in box 3

Bovendien zijn de na uitoefening van de opties verkregen aandelen voor de inkomstenbelasting vaak box 3-bezittingen: belast tegen een hoog fictief rendement, zelfs als er geen werkelijke inkomsten zijn. Hoewel de huidige tegenbewijsregeling hier mogelijk een (gedeeltelijke) oplossing biedt, leidt de vermogensaanwasbelasting die naar verwachting vanaf 2028 geldt, zonder nadere aanpassing tot nóg meer problemen voor dit soort gevallen.

Nieuwe voorstellen: gunstige regels voor start-ups en scale-ups

Dat onze belastingwetgeving achterloopt op de internationale ontwikkelingen, is ook het kabinet niet ontgaan. Daarom is in 2025 aangekondigd dat er nieuwe regels komen om start-ups en scale-ups te ondersteunen. Zo moet het innovatieklimaat in Nederland verbeteren.

Op 16 december 2025 volgde een korte toelichting. In het voorjaar van 2026 worden (na een internetconsultatie) nieuwe wetsvoorstellen verwacht:

a)     Uitstel heffingsmoment

Het heffingsmoment wordt uitgesteld tot (uiterlijk) het moment dat de aandelen daadwerkelijk worden verkocht (na het uitoefenen van de optie).

b)     Vrijstelling van 35%

Werknemers van innovatieve start-ups en scale-ups krijgen een vrijstelling van 35% op de inkomsten die zij uit aandelenopties realiseren. Dat betekent dat slechts 65% van die inkomsten bij realisatie belast is tegen het progressieve tarief in box 1 van de inkomstenbelasting. Daarmee wordt het tarief vergelijkbaar met het tarief in box 2.

c)     Nieuwe definitie en RVO-beschikking

Er komt een nieuwe definitie voor start-ups en scale-ups. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) toetst dit en geeft hierover een beschikking af met een looptijd van 8 jaar. De beschikking is een vereiste (op het moment van toekennen van de aandelenopties) om gebruik te mogen maken van deze regelingen. Naar verwachting gelden de regels voor aandelenopties die zijn uitgegeven op of na 17 april 2025, die nog niet de loonsfeer hebben verlaten.

Oplossing voor innovatieve aandelen in box 3

Tot slot wordt ook voor de box 3-problemen een oplossing voorgesteld. Onder de Wet werkelijk rendement, die in 2028 moet ingaan, moet voor aandelenparticipaties in start-ups en scale-ups (als ze in Box 3 zitten) de vermogenswinstbelasting gelden in plaats van de jaarlijkse vermogensaanwasbelasting. Kort gezegd: er wordt belasting geheven op échte winsten, niet waardetoename op papier.

De belastingheffing over de waardeaangroei (het verschil tussen de waarde in het economisch verkeer en de oorspronkelijke verkrijgingsprijs) vindt daardoor pas plaats vanaf het moment dat de onderneming niet meer kwalificeert als een startup of scale-up. Er is nog een aantal andere triggers die dat heffingsmoment naar voren haalt, zoals een beursgang van de onderneming of een significante inkoop van eigen aandelen.

Uitwerking van de nieuwe regels in 2026

Met deze maatregelen hoopt het kabinet dat Nederland weer een koploper op het gebied van innovatie kan worden. De wetsvoorstellen en verdere uitwerking worden in de loop van 2026 verwacht. Het is de bedoeling dat de regeling ingaat op 1 januari 2027.

Wil je meer weten over deze ontwikkelingen, over werknemersparticipaties of over de dienstverlening die Baker Tilly biedt voor start-ups en scale-ups? Neem dan contact op met een adviseur bij jou in de buurt: onze experts helpen je graag.

Wet- en regelgeving op dit gebied kan onderhevig zijn aan verandering. Wij raden je aan om met jouw Baker Tilly adviseur te overleggen over de impact hiervan.